اگر قصد دارید تا بطور کامل با فضای ذخیره سازی ابری آشنا شوید و از ویژگی های مطلع شوید. این مطلب جامع از بلاگ ماهان سرور را از دست ندهید.
از زمانهای قدیم، تا به امروز، ذخیرهسازی اطلاعات، یکی از دغدغههای ما انسانها بود است. همینطور که تکنولوژی گسترش پیدا کرد و تمام ابعاد زندگی ما را دربر گرفت، نیاز به یک فضای امن، بزرگ و در دسترس، برای ذخیره کردن دادهها هم، بیشتر و بیشتر احساس شد. تا اینکه … بالاخره تکنولوژی ابری آمد و کار ما را کمی راحت کرد.
ما در این مقاله میخواهیم مرور خیلی مختصری بر تاریخچه ذخیره سازی اطلاعات داشته باشیم و بعد وارد مبحث فضای ذخیره سازی ابری یا Cloud Storage شویم. شما در این مقاله ماهیت فضای ابری، نحوه ایجاد فضای ذخیره سازی ابری و برتری این روش نسبت به روشهای سنتی را یاد میگیرید.
تاریخچه ذخیره سازی دادهها؛ از گذشته تا امروز!
اولین تلاشها برای ذخیره کردن دادههای الکترونیکی به قرن ۱۸ برمیگردد. کارت پانچ، اولین روشی بود که برای حفظ اطلاعات و وارد کردن آنها به سیستم استفاده میشد. به این شکل که دیتاها روی یک قطعه کاغذ خیلی ضخیم، با سوراخ مشخص میشدند و بعد سیستم این کاغذ را با یک دستگاه اسکن میکرد.
اگر ماشینهای بافندگی را دیده باشید، طرز کار کارت پانچ را هم خیلی راحت میتوانید تصور کنید. در ماشینهای بافندگی قدیمی، طرح مورد نظری که باید روی لباس درج شود، توسط یک کاغذ سوراخ سوراخ به دستگاه داده میشود و دستگاه طبق آن الگو، شروع به بافتن میکند.
روش بعدی، ذخیره سازی اطلاعات بهصورت مغناطیسی بود. در این زمان (یعنی سال ۱۹۵۱) نوارهای مغناطیسی و دیسکهای مغناطیسی روی بورس آمدند. این نوارها در مقایسه با پانچ کارت، بسیار توامندتر بودند و میتوانستند مقدار بیشتری داده را روی خود ذخیره کرده و به دستگاه منتقل کنند.
رفته رفته، با آمدن کامپیوترها، روشهای نوینی برای ذخیره سازی دادهها باب شد. فلاپی دیسکها، دیسکهای نوری، فلش مموریها و هارد دیسکها، ابزارهایی بودند که با ظهور تکنولوژی جدید برای ذخیره سازی دادهها استفاده میشدند؛ اما همه این بسترها ظرفیت محدودی داشتند و با وجود افزایش حجم اطلاعات، مدیریت ذخیره سازی آنها هم روزبهروز سختتر میشد.
به همین خاطر بشر به فکر ساختن بستری برای ذخیره حجم انبوه اطلاعات افتاد. در این بستر باید دادهها بهصورت دستهبندیشده ذخیره میشدند، امنیت آنها تامین میشد و کاربران میتوانستند همیشه به اطلاعات ذخیرهشده دسترسی داشته باشند. بهخاطر همین نیازها بود که بستر ابری شکل گرفت و ذخیره سازی و مدیریت دادهها را دگرگون کرد!
فضای ذخیرهسازی ابری (Cloud Storage) چیست؟
فضای ابری یا Cloud Storage، یکی از مدلهای ذخیرهسازی داده است. در این مدل، دادهها به جای اینکه در یک محیط فیزیکی ذخیره شوند، در فضای اینترنت قرار میگیرند. اینطوری دیگر نیازی نیست که اطلاعاتتان را داخل فلش مموری بریزید و بعد فلش را به کامپیوتر وصل کنید.
وقتی که شما اطلاعاتتان را در فضای ابری ذخیره میکنید، در هر زمان و مکانی به آنها دسترسی خواهید داشت.
شما وقتی دادهها و اطلاعات را در کامپیوترتان ذخیره میکنید، این دادهها روی هارد دیسکی که درون دستگاه تعبیهشده قرار میگیرند. البته میتوانید از فلش مموریها یا هاردهای اکسترنال هم برای ذخیره سازی اطلاعات استفاده کنید. در این حالت، جابجایی اطلاعات هم راحتتر است و در هر زمانی میتوانید به دادههای مد نظرتان دسترسی داشته باشید؛ اما چقدر این کار جوابگو است؟
آیا میتوان دادههای چندین سال یک شرکت را روی هارد دیسک همراه داشت و استفاده کرد؟ در این حالت، علاوه بر مشکلات گمشدن یا مخدوش شدن هاردها و از دست رفتن دادهها، چگونگی حمل دادهها برایتان یک مسئله بزرگ است!
خب، اینجا دیگر وقتش رسیده که به سراغ فضای ذخیره سازی ابری بروید و یکبار برای همیشه از دست ابزارهای ذخیره سازی فیزیکی پردردسر خلاص شوید. در فضای ابری، تمام اطلاعات روی کامپیوترهای به هم پوستهای که به نام سرور ابری شناخته میشوند قرار میگیرند. این سرورها برای اتصال از راه دور طراحیشدهاند.
شما برای استفاده از دادهها، کافی است به اینترنت وصل شوید و به ابر دسترسی پیدا کنید. پس از آن، همه اطلاعات در اختیارتان است و بهراحتی میتوانید از آنها استفاده کنید. البته به شرطی که فضای ابری از دستگاه هوشمند شما پشتیبانی کند.
یک سرور ابری میتواند دادههای چندین کاربر را میزبانی کند، اما شما فقط میتوانید از طریق حساب شخصی خودتان به پروندههایتان دسترسی داشته باشید. در این بستر معمولا اطلاعات یک سرور با سرورهای دیگر به اشتراک گذاشته میشود تا در صورت خرابی سرور، دادههای ذخیرهشده روی بستر ابری از دست نرود.
با انواع فضای ذخیره سازی ابری آشنا شوید
در حال حاضر سرویسهای ذخیرهسازی ابری مختلفی وجود دارند که بر حسب نیاز کاربران، کاربردهای مختلفی دارند. برای اینکه بدانید کدام سرویس به درد شما میخورد، بهتر است با انواع Cloud Storage آشنا شوید.
سرویس ذخیره سازی ابری شخصی (Personal)
فضای ابری شخصی یا Personal Cloud Storage، فضایی است که توسط شرکتهای مختلف، برای نگهداری عکس، ویدئو، فیلم و … در اختیار شما قرار داده میشود. الان دیگر بیشتر گوشیهای هوشمند دارای چنین فضایی هستند. یعنی دیگر نیازی نیست که شما عکسهایتان را داخل گالری گوشی ذخیره کنید و حجم زیادی را اشغال کنید. شما میتوانید این فایلها را به فضای ابری شخصی خود منتقل کنید و باز هم، هر زمان که خواستید به آنها دسترسی داشته باشید. ابر اپل (Apple iCloud)، یک نمونه از از فضاهای ذخیره سازی ابری شخصی (PCS) است.
سرویس ذخیره سازی ابری خصوصی (Private)
این سرویس یک بستر مناسب برای کسبوکارهای مختلف است. در این حالت، یک کسبوکار سرورهای ذخیره سازی داخلی خودش را راهاندازی میکند و کارمندان میتوانند از طریق سرویسهایی مانند Dropbox شرکتی و از طریق تکنولوژی رایانش ابری به آن سرورها دسترسی پیدا کنند.
دلایل مختلفی برای انتخاب یک سرویس ذخیره سازی ابری خصوصی توسط سازمانهای مختلف وجود دارد. یکی از مهمترین آنها، این موضوع است که برخی از مشاغل به دلایل قانونی ملزم به ذخیره اطلاعات کاربران در وبسایتشان هستند و میخواهند این اطلاعات در بستری امن باشند.
خود ابرهای خصوصی هم به دو دسته تقسیم میشوند: فضای ابری بر پایه شی و فضای ابری بر پایه بلوک.
فضای ذخیره سازی ابری خصوصی مبتنی بر شی (Object-based private cloud storage)
در این روش، دادهها به عنوان اشیاء (Objects) در فضای خصوصی خودشان ذخیره میشوند. اپلیکیشنها میتوانند از طریق API به فایلهای ذخیره شده در این فضا دسترسی داشته باشند. در این فضاها، کاربران معمولاً با استفاده از جستحو، فایلهای مورد نظر خود را پیدا میکنند. برای همین پیشنهاد میکنیم که اگر حجم زیادی داده برای آپلود کردن دارید که ساختار مشخصی ندارند (مثل عکسها، ویدئوها و …)، از این فضا استفاده کنید.
اسپاتیفای و فیسبوک دو نمونه هستند که از فضای ابری Object-Based استفاده میکنند.
فضای ذخیره سازی خصوصی ابر مبتنی بر بلوک (Block-based private cloud storage)
در این روش، دادهها به شکل بلوکهایی در یک فضای خصوصی جای میگیرند. فضای خصوصی در این روش ساختارمند شده و دادهها، روی دیسکهای مشخصی قرار میگیرند. از این روش بیشتر برای ذخیره کردن دادههای ساختارمندی مثل پایگاه داده استفاده میشود.
سرویس ذخیره سازی ابری عمومی (Public)
اغلب افراد وقتی از ابر و فضای ابری صحبت میکنند، منظورشان همین بستر است. سرویسهایی مانند Google Drive و pCloud تعداد زیادی سرور دارند که برای این کار در نظر گرفته شدهاند. کاربران میتوانند دادههایشان را روی این فضا ذخیره کنند و در هر مکان به آنها دسترسی داشته باشند یا به افراد دیگری دسترسی بدهند تا این فایلها را مشاهده کنند.
سرویس ذخیره سازی ابری ترکیبی (Hybrid)
سرویس ذخیره سازی ابری ترکیبی، سرعت و امنیت فضای ذخیره سازی ابری خصوصی و سهولت استفاده و انعطافپذیری فضای ذخیره سازی ابری عمومی را با هم دارد. این بستر رویکرد جدیدی برای ذخیره آنلاین فایلها است.
فضای ذخیره سازی ابر ترکیبی به شما این امکان را میدهد که سرور ذخیره سازی محلی خودتان را با یک سرویس ذخیره سازی فضای ابری عمومی ترکیب کنید. در این روش می توانید انتخاب کنید کدام دادهها را میخواهید بهصورت محلی ذخیره کنید و کدام دادهها باید در کلود ذخیره شوند و از هر مکانی و در هر زمانی قابل دسترسی باشند.
سرویس ذخیره سازی ابری ترکیبی یکی از بهترین بسترها برای مشاغل مختلف است. از جمله این بسترها میتوان به Microsoft Azure اشاره کرد. اگر نیاز به بستری دارید که امکان ذخیره سازی دادهها را بهصورت محلی و عمومی برایتان فراهم کند، این سرویس مناسب سازمان شما است.
مزایای فضای ذخیره سازی ابری چیست؟
تا به اینجای مقاله، تا حدودی با فضای ابری و ذخیره سازی اطلاعات در این بستر آشنا شدهاید. اگر باز هم به دنبال دلایل بیشتری برای ذخیره سازی دادههایتان روی ابر هستید، در ادامه مزایای ذخیره سازی ابری را برایتان آوردهایم.
پرداخت هزینه بهاندازه میزان استفاده
در سرویس ذخیره سازی ابری، مشتریان فقط هزینه فضایی که برای ذخیره سازی دادههایشان در نظر گرفته شده را میپردازند؛ بنابراین نیازی نیست که مبالغ کلان برای این کار در نظر بگیرند. در کل، برای فضای ابری نیازی نیست که یکبار برای خریدن سرور هزینه کنید و بخشی از آن را استفاده کنید. بلکه میتوانید هر بار بهاندازه نیازتان به فضای مناسب برای ذخیره سازی دادهها هزینه کنید و به ابر برای خواندن آنها دسترسی داشته باشید. مبلغی که برای این فضا میپردازید، از هزینه پیکربندی و سرویس و نگهداری سرورهای داخلی و اختصاصی به میزان قابلتوجهی کمتر است.
در دسترس بودن جهانی
فضای ذخیره سازی ابری معمولا از هر سیستمی، در هر زمانی و در هر مکانی قابل دسترسی هستند. بنابراین وقتی دادههایتان روی این فضا قرار دارد، لازم نیست نگران قابلیتهای سیستمعامل یا پیچیدگی فرآیندهای تخصیص فضا برای ذخیره سازی و استفاده از دادههایتان باشید.
سهولت استفاده
دسترسی به فضای ذخیره سازی ابری و استفاده از آن ساده است؛ بنابراین توسعهدهندگان نرمافزارهای سازمانی، آزمایشکنندگان این نرمافزارها، شرکای تجاری و کارمندان بدون اینکه در انتظار تخصیص منابع توسط واحد IT باشند، بهراحتی میتوانند به یک سیستم متصل شوند و از آن استفاده کنند.
امنیت بالا
وقتی اطلاعات سازمانتان را روی سرورهای داخلی ذخیره میکنید، نفوذگرها راحتتر میتوانند به آنها دسترسی داشته باشند. درصورتیکه ذخیره سازی اطلاعات در فضای ابری، امنیت دادهها را تا حدی بالاتر میبرد و امنیت را تامین میکند.
با وجود اینکه سرور ابری در مکانی غیر مشخص قرار دارد، نفوذگرها بهسختی میتوانند در آن نفوذ کنند. همچنین با توجه به اینکه اطلاعات روی سرورهای مختلف کپی میشود، امکان دستکاری و تخریب دادهها به حداقل میرسد.
بهطور کلی امنیت در فضای اینترنت، تاحد زیادی به رفتار شما هم وابسته است. یادتان نرود که تمام این تکنولوژیها ساختۀ انسان هستند و خب توسط انسانهای دیگر میتوانند هک شده و بهخطر بیفتند. پس همیشه اهمیت امنیت را یادتان باشد و اقدامات اولیه را انجام دهید. مثلاً فایلهای مهم را رمزنگاری کنید، از نرمافزار مدیریت پسوردها استفاده کنید، عبور دو مرحلهای را فعال کنید و … .
معایب فضای ذخیره سازی ابری چیست؟
اغلب کاربران علاقهمند هستند که در کنار مزایای یک سرویس، معایب آن را هم برای استفاده بدانند و انتخابی آگاهانه داشته باشند. به همین دلیل، در ادامه معایبی که فضای ذخیره سازی ابری برای استفاده دارد را برایتان آوردهایم.
نیاز به اتصال به اینترنت برای استفاده دارد.
ممکن است حریم خصوصی و امنیت دادههای روی ابر به خطر بیفتد. (که صد البته با آموزش درست قابل پیشگیری است)
برای استفاده از فضای مشخصی، باید هزینهای را که برای آن در نظر گرفتهشده بپردازید. حتی اگر کامل از آن فضا استفاده نکنید.
معرفی چند نمونه فضای ذخیره سازی ابری
برای اینکه بهتر بتوانید با فضای ذخیره سازی ابری و نحوه استفاده از این بستر ارتباط برقرار کنید، در ادامه مقاله چند سرویس ابری محبوب را ارائه کردهایم.
فضای ابری ساند کلود
ساند کلود یا ساوندکلاود (SoundCloud) بزرگترین پلتفرم صوتی متن باز جهان است. این پلتفرم در سال ۲۰۰۷ ساختهشده و تا به امروز، بستری برای میزبانی بیش از ۱۹۰ میلیون قطعه موسیقی از ۲۰ میلیون سازنده در ۱۹۰ کشور جهان است. با توجه به اینکه این پلتفرم روی فضای ابری ساختهشده، بهراحتی میتوان موسیقیها، پادکستها و کلیه فایلهای صوتی را روی ساوندکلاود بارگذاری کرد و مردم جهان میتوانند بهراحتی به آنها دسترسی داشته باشند و آنها را گوش کنند.
فضای ابری تلگرام
تلگرام بهعنوان یک پیامرسان محبوب و پرطرفدار، هر روز و هر دقیقه میزبان حجم بالایی از اطلاعات و داده های مبادله شده میان کاربران است. این اپلیکیشن محبوب روی فضای ابری ساخته شده و هر کاربر در این بستر، فضای ابری تلگرام خاص خودش را برای انتقال اطلاعات یا ذخیره کردن آنها دارد. این برنامه رایگان است و کاربران نیازی نیست که برای تبادل اطلاعات روی پیامرسان تلگرام هزینهای بپردازند.
فضای ابری گوگل
گوگل از ساختار ابری Google Cloud Platform (GCP) برای ارائه سرویسها و خدماتش به کاربران خودش استفاده میکند. کلیه پلتفرمهای رایگان گوگل مانند گوگل درایو (Google Drive)، یوتیوب (YouTube)، جی میل (Gmail) و… روی این فضای ابری میزبانی میشوند. گوگل این فضای ابری را بهرایگان در اختیار کاربران قرار داده تا بتوانند در بستر جیمیل برای ارتباط با دیگران استفاده کنند، در یوتیوب فیلم آپلود کنند یا فیلم تماشا کنند و درنهایت در گوگل درایو فایلهای خودشان را مدیریت کنند. گوگل برای تامین هزینههای فضای ذخیره سازی ابریاش، از روشهایی مانند تبلیغات یوتیوب درآمد دارد.
فضای ابری مگا
مگا (MEGA) یکی از امنترین فضاهای ابری است. برای اینکه بتوانید دادههایتان را در امنیت کامل در بستر ابر ذخیره کنید، فضای ابری مگا (MEGA) گزینه مناسبی برایتان است. سازوکار مگا به این صورت است که اطلاعات از طرف فرستنده رمز میشود و گیرنده هم برای خواندن آن از رمز تعیینشده استفاده میکند.
با توجه به اینکه MEGA روی فضای ابری ساختهشده، از هر کجا و در هر زمانی که بخواهید میتوانید به اطلاعات مد نظرتان دسترسی داشته باشید. این برنامه فضای مشخصی را برای استفاده رایگان در اختیار کاربران قرار داده که میتوانید MEGA را تست کنید و با سازوکار آن بیشتر آشنا شوید.
به این نکته توجه داشته باشید که در MEGA، اطلاعات تنها با رمزی که توسط کاربر ارسالکننده ذخیره شده قابل بازیابی است و فضای ابری مگا به این رمز دسترسی ندارد.